พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพระราชพิธีสำคัญของไทยมาแต่โบราณ และยังคงถือปฏิบัติสืบต่อมาจนถึงปัจจุบัน จัดขึ้นเพื่อบำรุงขวัญและกำลังใจในการประกอบอาชีพทำการเกษตรซึ่งเป็นอาชีพหลักของประชาชนในท้องถิ่น ให้เกิดความมั่นใจว่าพืชพันธุ์ธัญญาหารจะเจริญงอกงามอุดมสมบูรณ์ ตลอดจนเพื่อความเป็นสิริมงคลตามความเชื่อในศาสนาพุทธ ศาสนาพราหมณ์ - ฮินดู และความเชื่อเรื่องผี ซึ่งเป็นความเชื่อดั้งเดิมในท้องถิ่นผสมผสานกัน นอกจากนี้ ยังแสดงถึงเสถียรภาพของบ้านเมืองและสถาบันพระมหากษัตริย์ ซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ประกอบพระราชพิธีในแต่ละรัชสมัย... ...กาลเวลาและความเปลี่ยนแปลงของบ้านเมืองทำให้ขั้นตอนรายละเอียดของพระราชพิธีมีพัฒนาการเช่นเดียวกับพระราชพิธีอื่น ๆ... ...พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญจึงเป็นพระราชพิธีที่น่าสนใจในการศึกษาค้นคว้าในมุมมองต่าง ๆ ที่หลากหลาย เช่น คติความเชื่อและรูปแบบพระราชพิธี การมีส่วนร่วมของประชาชน รวมทั้ง ภาพสะท้อนสังคมจากพระราชพิธีและพระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ที่แฝงอยู่ในพระราชพิธี เป็นต้น ทั้งนี้ พระราชพิธีดังกล่าวยังมีส่วนสนับสนุนความสัมพันธ์ระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์และราษฎรในท้องถิ่นต่าง ๆ ทั้งด้านพิธีกรรมและอื่น ๆ ที่เป็นปัจจัยของวิถีเกษตรด้วย